នាយឧត្តមសេនីយ៍ ណឹម សុវត្ថិ ផ្តល់បទឧទ្ទេសនាមស្តីពី “ប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជា ក្នុងសម័យកាលតេជោសែន នៅសាលាហ្វឹកហ្វឺនកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាពពហុជាតិ
កាលពីថ្ងៃទី០៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅនេះ នាយឧត្តមសេនីយ៍ ណឹម សុវត្ថិ ទីប្រឹក្សាពិសេសសម្តេចពិជ័យសេនា អគ្គនាយក អគ្គនាយកដ្ឋាននយោបាយ និងកិច្ចការបរទេស និងជាប្រធានក្រុមការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវ សាងសង់វិមាន ឈ្នះ ឈ្នះ បានអញ្ជើញទៅផ្តល់បទឧទ្ទេសនាមស្តីពី “ប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជា ក្នុងសម័យកាលតេជោសែន “សន្តិភាព នយោបាយ ឈ្នះ ឈ្នះ ប្រវត្តិសាស្រ្តយោធា” អោយដល់នាយទាហាន នាយទាហានរង និង ពលទាហាន ជាកងកម្លាំង មួកខៀវ នៅសាលាហ្វឹកហ្វឺនកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាព ពហុជាតិ ក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ហួត គឹមសាន នាយកសាលាហ្វឹកហ្វឺនកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាពពហុជាតិ បានអានរបាយការណ៍ស្វាគមន៍ដោយបានរាយការណ៍ ដោយសង្ខេបអំពីសកម្មភាព ការងារហ្វឹកហ្វឺន របស់សាលារក្សាសន្តិភាពពហុជាតិ ដែលក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នសាលាបាននឹងកំពុងបណ្ដុះបណ្តាល ដល់សិក្ខាកាមសរុបចំនួន៥៣៩នាក់ ក្នុងនោះរួមមាន៖ វគ្គហ្វឹកហ្វឺន បណ្តុះបណ្តាលជំនាញបោសសំអាតមីនមនុស្សធម៌ ក្នុងបេសកកម្ម ដើម្បីឲ្យកម្ពុជា សម្រេចបាននូវគោលដៅឆ្នាំ២០២៥ កម្ពុជាគ្មានមីន លើប្រធានបទ "ផ្តល់ដីសុវត្ថិភាព បង្កើតស្នាមញញឹម“ មានសិក្ខាកាម សរុបចំនួន១៩២នាក់។ វគ្គហ្វឹកហ្វឺនបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបង្គោលផ្នែកគ្រឿងផ្ទុះ (TOT) (EOD) បង្ហាត់បង្រៀនដោយ យោធាចារ្យបារាំង ដែលមានសិក្ខាកាមសរុបចំនួន ៣០នាក់។ វគ្គហ្វឹកហ្វឺនត្រៀមប្តូរវេនចេញបំពេញបេសកកម្មរក្សាសន្តិភាព របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅសាធារណរដ្ឋ អាហ្វ្រិកកណ្តាល នាពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ សរុបចំនួន ២កងអនុសេនាធំ ស្មើនឹង ៣១៧នាក់។
ឯកឧត្តម បានបញ្ចាក់ទៀតថា៖ បន្ថែមលើជំនាញខាងលើ ជានិច្ចជាកាលសាលាតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ផ្សព្វផ្សាយ អប់រំណែនាំ ដល់នាយទាហាន នាយទាហានរង និងពលទាហាន ទាំងអស់ឲ្យយល់ដឹងអំពីច្បាប់នានា ដូចជា៖ ច្បាប់គ្រប់គ្រង អាវុធជាតិផ្ទុះជាតិ-អន្តរជាតិ ច្បាប់សិទ្ធិមនុស្ស ច្បាប់សង្គ្រាម ការងារអប់រំចិត្តសាស្ត្រ ភាសាបារាំង ភាសាអង់គ្លេស ព័ត៌មានវិទ្យា អប់រំនាយ ច្បាប់ និងលក្ខន្តិកៈទូទៅរបស់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងច្បាប់ផ្សេងៗ ទៀតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ព្រមទាំងសិក្សារៀនសូត្រអំពីច្បាប់ វប្បធម៌ ប្រពៃណី ទំនៀមទំលាប់ ប្រទេសដែលត្រូវចេញទៅបំពេញបេកកម្ម។
នៅក្នុងបទឧទ្ទេសនាមស្តីពី “ប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជា ក្នុងសម័យកាល តេជោសែន ឯកឧត្តម ណឹម សុវត្ថិ បានលើកឡើងអំពីដំណាក់កាល នៃសភាពការណ៍នីមួយៗ មកឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យនាយទាហាន នាយទាហានរង និង ពលទាហាន នៅសាលាហ្វឹកហ្វឺនកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាព ពហុជាតិ បានយល់ជ្រួតជ្រាបអំពីព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកើតមានឡើងក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាពេលកន្លងមក ជាពិសេសដំណាក់កាលប្រទេសជាតិឆ្លងផុត ការបញ្ចប់សង្គ្រាមទាំងស្រុង និងឈានដល់ដំណាក់កាលទទួលបានសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ ក្រោមគោលនយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន គឺជាដំណាក់កាលវិសេសវិសាលដែលត្រូវតែកត់ត្រា ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិ។ ឯកឧត្តម ណឹម សុវត្ថិ បានបញ្ជាក់ថា៖ ដំណាក់កាលប្រវត្តិសាស្រ្តសម័យតេជោសែន ទាក់ទងទៅនឹងទិដ្ឋភាព ៣ ធំៗ ដែលក្នុងនោះទី ១ ទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រទូទៅ ដែលឆ្លងកាត់កន្លងមក ដែលមានការប្រែប្រួលច្រើនបំផុត, ទី ២ ទិដ្ឋភាពនៃសង្គ្រាមដែលប្រទេសយើងឆ្លងកាត់ ហើយ ទី ៣ ទិដ្ឋភាពនៃសន្តិភាពពេញលេញ ដែលយើងបានទទួល ហើយយើងនៅតែបន្តខិតខំ ថែរក្សាស្មារតីការពារសន្តិភាពនេះតទៅទៀតឱ្យបានគង់វង្ស។
ក្នុងបទឧទ្ទេសនាម នោះ ឯកឧត្តម ណឹម សុវត្ថិ បានលើកជាសំណួរថា៖ តើសន្តិភាពជាអ្វី? ឯកឧត្តមបញ្ជាក់ថា៖ សន្តិភាពគឺការ មិនមានសង្គ្រាម ការមិនមានជំលោះ មិនមានស្នូលគ្រាប់កាំភ្លើង។ បន្ថែមលើនេះទៀត សន្តិភាពដែលមានន័យថែមទៀត គឺសន្តិភាពដែលមាននៅក្នុងការជឿជាក់ មួយនៅក្នុងអារម្មណ៍មួយ នៅក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ។ នេះទើបហៅថាសន្តិភាពពិតប្រាកដ។ ឯកឧត្តម បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ ការលើកកម្ពស់ស្មារតី នៃការថែរក្សាសន្តិភាព ជាកត្តាត្រូវកត់សម្គាល់ ដែលត្រូវយល់អំពីថ្ងៃទី ២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៩៨ ដែលហៅថាទិវានយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ។ ទិវានៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលទាំងស្រុង ជាមួយនឹងការទទួលបានសន្តិភាពពេញលេញ។ អត្ថន័យថ្ងៃទី ២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩៨ នេះ ជាការចងចាំទុក ជាការបរិច្ឆេទ ជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ នៅក្នុងសម័យតេជោសែន។
ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនោះ ឯកឧត្តម ណឹម សុវត្ថិ ក៏បានពន្យល់ដល់នាយទាហាន នាយទាហានរង និងពលទាហាន ជាកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាព នៅសាលាហ្វឹកហ្វឺនកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាព ពហុជាតិ អំពីអ្វីទៅជានយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ។ ឯកឧត្តម បានបញ្ជាក់ថា៖ នយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ គឺសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបង្កើតឡើង ដែលយើងបានប្រសិទ្ធនាមជូនសម្ដេចថា ជាអគ្គមគ្គុទេសក៏ឯក បង្កើត ហើយ ដឹកនាំ នយោបាយ ឈ្នះ ឈ្នះ នេះ។ ដូច្នេះហើយទើបពាក្យស្លោក អរគុណសន្តិភាព បានភ្ជាប់មកជាមួយនឹងពាក្យ អរគុណនយោបាយ ឈ្នះឈ្នះ។ ក្នុងន័យនេះ ឯកឧត្តម ក៏បានបកស្រាយ អោយដល់ នាយទាហាន នាយទាហានរង និង ពលទាហាន បានយល់ផងដែរ អំពីពាក្យអរគុណសន្តិភាព អរគុណនយោបាយ ឈ្នះ ឈ្នះ ដឹងគុណស្ថាបនិក មគ្គុទេ្ទសក៍ឯក និងប្រតិបត្តិករនយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ ដែលនាំមកនូវ សន្តិភាព និងការឯកភាពជាតិពេញលេញ ដែលពាក្យស្លោក អរគុណសន្តិភាព សម្រាប់ កត់ត្រា សម្គាល់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ កម្ពុជា សម័យតេជោ សែន។ ឯកឧត្តម ណឹម សុវត្ថិ ក៏បានផ្តាំផ្ញើ ដល់កងកម្លាំងមួកខៀវ នៅពេលដែលចេញទៅបំពេញភារកិច្ចនៅក្រៅប្រទេស ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវខ្លឹមសារនៃ នយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ អោយបានមត់ម៉ាំ ក្នុងនេះផងដែរ ត្រូវចេះស្វែងយល់អំពីកត្តាដែលបង្កើតជាសង្គ្រាម កត្តាស្វែងរក សន្តិភាពរបស់ប្រទេសដែលខ្លួនបំពេញបេសកកម្ម ដើម្បីជាមេរៀនធ្វើការប្រៀបធៀប រវាងដំណោះស្រាយ ដែលកម្ពុជាយើងធ្លាប់ឆ្លងកាត់ក្នុងពេលកន្លងមក ៕
