សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ បើកការដ្ឋានប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីន និងសំណល់យុទ្ធភណ្ឌសង្គ្រាម ក្រោមគម្រោងហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង របស់រដ្ឋាភិបាលចិន នៅស្រុកស្វាយលើ ខេត្តសៀមរាប
ប្រទេសចិនបានផ្តល់ថវិកាជាង ៤លាន ដុល្លាអាមេរិក សម្រាប់គម្រោងជំនួយលុបបំបាត់ គ្រាប់មីននៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៣ នៅខេត្តចំនួន ៣ របស់កម្ពុជា ដែលមានផ្ទៃដីគ្រប់ដណ្តប់ទៅដោយគ្រាប់មិនផ្ទុះ និងសំណល់យុទ្ធភ័ណ្ឌសង្គ្រាម ចំនួន ៣៩៤.៩៤៣ ម៉ែត្រក្រឡា ស្ថិតនៅភូមិ ទ័ពជ័យ ឃុំបេងមាលា ស្រុកស្វាយលើខេត្តសៀមរាប។
នៅព្រឹកថ្ងៃទី០៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ ពិធីបើកការដ្ឋាន ប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីន និងសំណល់យុទ្ធភណ្ឌសង្គ្រាម ក្រោមគម្រោងហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង របស់រដ្ឋាភិបាល នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន សម្រាប់ (គម្រោងជំនួយចិនលុបបំបាត់គ្រាប់មីននៅកម្ពុជា) ឆ្នាំ២០២៣ បានប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាព សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិ និងជាប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានខេត្តសៀមរាប និងជាតំណាង ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធាន (WANG Wentian) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនប្រចាំកម្ពុជា។
ក្នុងកិច្ចស្វាគមន៍ ឯកឧត្តម ទៀ សីហា អភិបាលខេត្តសៀមរាប បានឲ្យដឹងថា ពីចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩២ រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ការងារបោសសម្អាតមីន និងយុទ្ធភណ្ឌសង្រ្គាម របស់អង្គភាពប្រតិបត្តិករ បាន និងកំពុងធ្វើប្រតិបត្តិការក្នុងខេត្តមាន៖ ស៊ីម៉ាក់ ហេឡូត្រាស់ (CMAC, Halo Trust) និងអង្គការដោះមីនកម្ពុជា បានធ្វើការបោសសម្អាតចម្ការមីនលើផ្ទៃដីសរុបជាង ៨.៨០០ហិកតា ដោយរកឃើញមីនថ្មើជើង ចំនួនជាង ២ម៉ឺនគ្រាប់ មីនតោន ចំនួន ៧២៧គ្រាប់ សំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្រ្គាមគ្រប់ប្រភេទជាង១១ម៉ឺនគ្រាប់គ្រាប់។ ក្នុងនោះអ្នកទទួលផលដោយផ្ទាល់ និងដោយប្រយោល សរុបចំនួនជាង ៥៣ម៉ឺននាក់។ ឯកឧត្តមបន្តថា៖ ជាមួយនោះយើងបានធ្វើការបោសសម្អាតបញ្ចប់ទាំងស្រុង ក្នុងក្រុងសៀមរាប និងស្រុកក្រឡាញ់ ហើយបានធ្វើពិធីប្រកាសជាផ្លូវការ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣កន្លងទៅនេះ។ ដោយទ្បែកសម្រាប់ផែនការឆ្នាំ២០២៣ ពីថ្ងៃទី០១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ អង្គភាព CMAC បានដាក់ពង្រាយកម្លាំងប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតតំបន់ចម្ការមីន និងយុទ្ធភណ្ឌសង្គ្រាម នៅតាមបណ្តាក្រុង-ស្រុកមួយចំនួន ក្នុងខេត្តសៀមរាប។ ទន្ទឹមនឹងនោះ តាមរយៈយន្តការសកម្មភាពកម្ចាត់មីន និងគ្រាប់យុទ្ធភ័ណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ រដ្ឋបាលខេត្ត បាននិងកំពុងបន្តធ្វើការបោសសម្អាត ការផ្សព្វផ្សាយអប់រំ គ្រោះថ្នាក់ដោយសារមីន ដោយសហការជាមួយក្រុមការងារផែនការសកម្មភាពមីន អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន អង្គភាពពាក់ព័ន្ធជាបន្តបន្ទាប់។
តាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ ឯកឧត្តម ហេង រតនា អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា (ស៊ីម៉ាក)បានឲ្យដឹងថា៖ ប្រទេសចិនបានសម្រេចផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង ជំហានដំបូងនូវថវិកាចំនួន ៤.៤លាន ដុល្លាសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្រោម "គម្រោងជំនួយចិនលុបបំបាត់គ្រាប់មីននៅកម្ពុជា” សម្រាប់គាំទ្រកិច្ចប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីន របស់អង្គភាព CMAC ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ នៅក្នុងខេត្តចំនួន ៣ របស់កម្ពុជា មានខេត្តសៀមរាប ខេត្តកំពង់ធំ និងខេត្តព្រះវិហារ។ ជំនួយនេះជាឆ្នាំទី១ នៃគម្រោងកម្មវិធីមានរយៈពេល៣ឆ្នាំ (២០២៣-២០២៥) ដែលមានថវិកាសរុបចំនួន ១៣.២លានដុល្លារអាមេរិក។
ឯកឧត្តម WANG Wentian បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសនានា ដែលរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដោយគ្រាប់មីននៅលើពិភពលោក។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៨ មកប្រទេសចិនបានផ្តល់ជំនួយឥតសំណងដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីគាំទ្រសកម្មភាពមនុស្សធម៌របស់កម្ពុជា ក្នុងការកំចាត់បោសសម្អាតមីន ក្នុងខេត្តចំនួន៨ មាន៖ សៀមរាប ព្រះវិហារ កំពង់ធំ ឧត្តរមានជ័យ ស្ទឹងត្រែង កំពង់ឆ្នាំ ក្រចេះ និងខេត្តស្វាយរៀង ដោយបានរំដោះផ្ទៃដី ដែលមានមីន និងយុទ្ឋភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះជិត ៩៣ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា រកឃើញ និងបំផ្លាញគ្រាប់មីន និងយុទ្ឋភ័ណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះជាង៧ម៉ឺនគ្រាប់។ ឯកឧត្តមបន្ថែមថា៖ កាលពីថ្មីៗនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅប្រទេសចិន។ ក្នុងឱកាសនោះភាគីទាំងពីរបានប្រកាសសេចក្តីថ្លែងការរួមស្តីពីការកសាងសហគមន៍វាសរួម ចិន-កម្ពុជាក្នុងយុគសម័យថ្មី ហើយបានឯកភាពបង្កើតក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសង្គមកិច្ច ដោយមានវិស័យ អាទិភាពចំនួន៦ រួមមាន កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនយោបាយ គុណភាព និង សមត្ថភាពផលិតកម្ម កសិកម្ម សន្តិសុខ ថាមពល និងការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជន និងប្រជាជន ក្នុងនោះវិស័យសន្តិសុខ ចិននឹងបន្តផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ដើម្បីបោសសំអាតមីនសម្រេចតាមគោលដៅកម្ពុជាគ្មានមីននៅឆ្នាំ២០២៥។
ក្នុងនាមសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិ ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានខេត្តសៀមរាប បានសម្តែងការអរគុណដល់រដ្ឋាភិបាល នៃសាធារណៈរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដែលជានិច្ចកាលតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការគាំទ្រជួយដល់កម្ពុជាលើគ្រប់វិស័យក្នុងនោះវិស័យជំនួយមនុស្សធម៌ ជាអាទិ៍ការផ្តល់ជំនួយវ៉ាក់សាំងការពារជម្ងឺកូវីដ-១៩ ការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សវិស័យរក្សាសន្តិភាពសម្រាប់ចូលរួមបេសកកម្មក្រោមឆ័ត្រអង្គការសហប្រជាជាតិ និងបោសសំអាតមីនស្របតាមចក្ខុវិស័យផែនការយុទ្ឋសាស្ត្រសកម្មភាពមីន កម្ពុជាគ្មានមីនឆ្នាំ២០២៥។ សម្តេចមានប្រសាសន៍ថា៖ សកម្មភាពបោសសម្អាតមីន កម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ១៩៩២។ ឆ្នាំ១៩៩៧កម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខា និងបានក្លាយជារដ្ឋភាគី នៃអនុសញ្ញា អន្តរជាតិស្តីពីការហាមការប្រើប្រាស់ ការរក្សាទុក ការផលិតគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស។ នៅឆ្នាំ១៩៩៨ ក្រោមការដឹកនាំប្រកប ដោយគតិបណ្ឌិតរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី ជាបិតាសន្តិភាព ជាមគ្គុទេសក៍ឯក និងជាប្រតិបត្តិករនយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ បាននាំមកនូវជោគជ័យ ក្នុងការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលទាំងស្រុងសម្រាប់កម្ពុជាដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាង៥០០ឆ្នាំ។ សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ កម្ពុជាបានឆ្លងកាត់ភ្លើងសង្គ្រាមជាច្រើនទសវត្ស។ ភ្លើងសង្គ្រាម បានបន្សល់ទុកនូវគ្រាប់មីន គ្រាប់បែកចង្កោម និងសំណល់ជាតិផ្ទុះ ជាច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ពាសពេញផ្ទៃប្រទេស ដែលបាន បណ្តាលឲ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយើងរាប់ម៉ឺននាក់ ខ្លះរងរបួស ខ្លះធ្លាក់ខ្លួនពិការ និងខ្លះទៀតស្លាប់បាត់បង់អាយុជីវិត ព្រមទាំងបានបង្កនូវសោកនាដកម្មដ៏សែនឈឺចាប់បំផុត ដែលមិនធ្លាប់កើតមានពីមុន និងរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។ បើទោះបីកម្ពុជាយើងបានជួបប្រទះនូវទុក្ខសោក ដោយសារបញ្ហាគ្រាប់មីន ដែលបានបន្សល់ទុកពីភ្លើងសង្គ្រាមក៏ដោយ តែក្រោមការដឹកនាំ ប្រកបដោយកិត្តិបណ្ឌិត របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលមានសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី និងដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីបណ្តារ ប្រទេសជាមិត្ត ព្រមទាំងអង្គការដៃគូជាច្រើន មកដល់ពេលនេះយើង ឃើញថា គ្រាប់មីន គ្រាប់បែកចង្កោម និងយុទ្ធភណ្ឌសង្គ្រាមផ្សេងទៀត ត្រូវបានបោសសំអាត និងធ្វើការកំទេចចោលជាបន្តបន្ទាប់ ស្ទើទូទាំងប្រទេស។ សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ក៏បាន ជម្រុញឲ្យអង្គភាពស៊ីម៉ាក និងអាជ្ញាធរដែនដី ត្រូវធ្វើយ៉ាងណាខិតខំអប់រំ ផ្សព្វផ្សាយអំពីគ្រោះថ្នាក់ដែលបង្កឡើងដោយគ្រាប់មីន និងគ្រាប់យុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះបន្ថែមទៀត ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសដល់កុមារតូចៗ ៕
